The concept of dolls in Dr. Ahmed Nadalian Museum in Hormuz Island

I collect old dolls. For me discarded dolls are a metaphor for neglected children. The dolls can be found everywhere, often sourced from the garbage, but sometimes I will ask girls to donate their old dolls in exchange for new ones. The collection is on display in the museum.

Indigenous doll made of old cloth. They show few details and are very imaginative. They show the contentment of an old generation. Children who were playing with them imagine their personal feelings. Today, in the face of contemporary dolls we can see standardized emotions. Our new generation welcomed the values of a non-native culture and in the shadow of this new culture lasting traditions have faded.

اتاق قدیمی دکتر احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز
اتاق قدیمی دکتر احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز

آنهائی که از اتاق من در هنرمندسرای پردیس در هرمز و موزه من بازدید داشته اند شاید عروسک های زیادی را بر روی تخت من و محیط هنرمند سرا دیده اند.  اگرچه دوستان هنرمند و بازدید کننده هائی که به هرمز آمده اند این عروسک ها را آنجا دیده اند اما تصورم بر این بود که از دید بسیاری از مخاطبان ارتباط عروسک ها با کارهائی که از من می شناسند مجهول است.

احمد نادعلیان و تعدادی از عروسک های کهنه در موزه اش، جزیره هرمز
احمد نادعلیان و تعدادی از عروسک های کهنه در موزه اش، جزیره هرمز

احمد نادعلیان و عروسک های کهنه، رو جلد مجله تندیس
احمد نادعلیان و عروسک های کهنه، رو جلد مجله تندیس

موضوع عروسک ها آنقدر مهم شدند که در مصاحبه اختصاصی چهره های هنرمند به عنوان روی جلد ترکیب من و عروسک ها چاپ شدند.

عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز
عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز

اغلب از من سئوال می کنند این عروسک های کهنه چرا اینجا هستند؟

 

کنیز در حال شستشوی یک عروسک کهنه، جزیره هرمز
کنیز در حال شستشوی یک عروسک کهنه، جزیره هرمز

شکیلا نام عروسکی است که یک روز صبح زود در یکی از کوچه های هرمز پیدا کردم. یک پا نداشت.  از کنیز خواستم برایش لباس محلی هرمزی درست کند. کنیز می گفت که عرروسک یک پا ندارد!  من به کنیز گفتم حتی افرادی که پا ندارند حق دارند در کنار ما زندگی کنند. کنیز این عروسک خیابانی را شستشو داد.  حالا پاک پاک است.  کنیز برای عروسک یک پای مصنوعی درست کرده است.  برای عروسک لباس  تدارک دید. دستبند و گردن بند.  سنگ تمام گذاشته بود. ما با هم مشورت کردیم و نام این عروسک شکیلا انتخاب کردیم. (به زبان سنگسری خوشکله)   حالا این عروسک در موزه من زندگی می کند و خواستگارهای زیادی دارد.

 

لباس این عروسک کهنه توسط کنیز طراحی شده است، موزه دکتر نادعلیان ، جزیره هرمز
لباس این عروسک کهنه توسط کنیز طراحی شده است، موزه دکتر نادعلیان ، جزیره هرمز

عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز
عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز

یکی از آنها (کنیزو) کنیز کوچولو نام دارد.  هر وقت من نبودم بر روی تخت من می خوابید. حالا سفری به تهران آمده است.

کنیز کوچولو را در خانه یکی از همسایه ها دیدم

از صاحبش خواستم عروسک را به من بدهد.

قبول نکرد و گفت من دیگر عروسک نخواهم داشت

معاوضه یک عروسک کهنه با عروسک نو، عروسک کهنه متعلق به دختر آقای سلامتی بود و حالا در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش نگهدادری می شود، جزیره هرمز
معاوضه یک عروسک کهنه با عروسک نو، عروسک کهنه متعلق به دختر آقای سلامتی بود و حالا در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش نگهدادری می شود، جزیره هرمز

 

یک عروسک نو خریدم

و معاوضه صورت گرفت. عروسک نو را دادم و عروسک کهنه را گرفتم.

شما می توانید واکنش مردم عادی را در جزیره نسبت به عمل من حدس بزنید. آنها با تردید به این رفتار نگاهی می کنند و می گویند این مرد دیوانه است. عروسک نو می دهد و کهنه می گیرد. فرش که نیست که گران تر شود.   اما حسن دریاپیما، بهلول جزیره ی هرمز می گوید تو به هرچه دست بزنی طلا می شود. گاهی حسن می گوید تو کلی آشغال جمع کردی و ورودیه هم می گیری. سفیر و وزیر هم می آیند. مردم کم کم باور کرده اند این کار شدنی است.  

براستی یک عروسکی که هیچ دخل و تصرفی در آن نشده است چقدر اررش دارد؟

آیا تفکر و ایجاد تفکر یا مفهوم، ارزش فرهنگی و اقتصادی دارد؟  کی کجا و چگونه؟

 

اجرای نمایش با عروسک کهنه در مورد اعتیاد، با مشارکت مرحوم محسن و کودکان هرمزی، زمانیکه موزه دکتر نادعلیان یک هنرمندسرا بود، جزیره هرمز
اجرای نمایش با عروسک کهنه در مورد اعتیاد، با مشارکت مرحوم محسن و کودکان هرمزی، زمانیکه موزه دکتر نادعلیان یک هنرمندسرا بود، جزیره هرمز

این عروسک در هنرمند سرا برای نمایش استفاده می شود

هدف از این اجرا با حضور و مشارکت کودکان بیان مخاطرات و طبعات اعتیاد است.

در این اجرا معمولا یکی از دختران نقش مادر کودک را بازی می کند و مردی نقش معتاد که فرض شده است پدر بزرگ کودک است.

مادر کنیز کوچولو: آهای خالو بلند شو ببین رنگ تو صورت این بچه نیست. توپدربزرگ این بچه هستی. پدرش مدتهاست که پیداش نیست. بچه گرسنه است.

پدربزرگ معتاذ: ولم کن بزار تو حال خودم باشم. من پولی ندارم. اگر نان می خواهی حلقه خودت را بده بفروشم برایت نان بخرم.

مادر کنیز کوچولو: دفعه قبل که گردنبندم را گرفتی نیامدی و نانی نیاوردی

پدربزرگ معتاذ: اون بدلی بود هیچ پولی به من ندادند. ارزشی نداشت

مادر کنیز کوچولو: در روز خواستگاری برای پسرت، خودت به من گفتی این گردنبند با ارزش را برای عروسم خریدم.

پدربزرگ معتاذ: راستی یک خانواده سرحدی (غیر بومی) آمده اند آنها خیلی پولدار هستند. آنها به دنبال فرزند هستند. حاضرند برای چنین بچه ای پول زیادی بدهند.  ما می توانیم این بچه را به آنها بدهیم و پولدار شویم. تو جوان هستی و می توان فرزندان بیشتری به دنیا بیاوری

مادر کنیز کوچولو: نه این بچه پاره تن من است. من به هیچ قیمتی حتی لباس های کهنه اش را به کسی نمی دهم. شرم کن…

این روایت طولانی است و در اجرا های مختلف اجرا کنندگان  گاهی به صورت بداهه روایت را تغییر می دهند.

 

عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز
عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز

در عروسکخانه ی ما عروسکهای بسیاری با داستان های مختلف حضور دارند. عروسک دیگری در اصل متعلق به دختری بود که پدرش معتاد و متواری است.  دختر شناسنامه ندارد. مادرش نمی تواند یارانه بگیرد و دختر از تحصیل در دبستان محروم است.

عروسک نو بدون یک پا در یک فروشگاه، بندرعباس

یکی از روزها که رفتم بندر عروسک بخرم عروسک نویی دیدم که یک پا نداشت.  فروشنده گفت در جعبه هائی که از چین می آید گاهی عروسک هایی هستند که ناقص هستند. چینی ها بی نظیر هستند !!! دلم برای این عروسک که کسی آن را نمی خرد سوخت. آن را خریدم. حالا در هنرمند سرا ساکن است.  گاهی فکر می کنم سعی بر این که هنرمند باشیم نوعی جنون است. خود ما برای خودمان غم تولید می نمائیم.

عروسک کهنه در یکی از خرابه های جزیره هرمز
عروسک کهنه در یکی از خرابه های جزیره هرمز

عروسک های زیادی را در میان زباله های راها شده در کوچه ها، طبیعت و یا ساحل دریا پپیدا کردم. آنها شستشو داده شده اند و حالا در موزه نگهرادری می شوند.

عروسک کهنه در میان لباس ها، ساحل تیاب بندر، جزیره هرمز
عروسک کهنه در میان لباس ها، ساحل تیاب بندر، جزیره هرمز

عروسک کهنه در میان زباله های بندر تاریخی لافت، جزیره قشم

عروسک پس از حمله یک فرد مست به یک خانه
عروسک پس از حمله یک فرد مست به یک خانه

یک بار یک جوان مست به دلیل عصبانیت و پاسخ منفی به خانه یک دختر حمله کرده بود. همه چیز را شکسته بود. در آن خانه کودک هم زندگی می کرد.

 

عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز
عروسک کهنه در اتاق احمد نادعلیان در موزه اش، جزیره هرمز

این عروسک بازی مدتی در زندان بوده است.

عروسک کهنه هدیه از طرف یک دختر هرمزی ، موزه دکتر احمد نادعلیان در جزیره هرمز
عروسک کهنه هدیه از طرف یک دختر هرمزی ، موزه دکتر احمد نادعلیان در جزیره هرمز

این دختر خانم محترم عوسکش که دیگر پا نداشت به موزه هدیه داد. با او مصاحبه داشتم. پرسش این بود که آیا دوست داشت که عروسکش رنگین پوست باشد؟  گفتگوی عجیبی بود. مصاحبه در اسناد موزه محفوظ است.

 

عروسک های بومی (دختلوک) و باربی در موزه دکتر نادعلیان در کنار هم
عروسک های بومی (دختلوک) و باربی در موزه دکتر نادعلیان در کنار هم

در موزه عروسک های بومی (دختلوک) زیادی را جمع آوری کرده ام که با پارچه های کهنه ساخته شده اند. آنها فاقد جزئیات هستند و بسیار تخیلی ساخته می شوند. قناعت نسل گذشته را نشان می دهد. کودکانی که با آنها بازی می کردند احساسات شخصی خودشان را در چهره تخیلی و خالی آنها می دیدند.  آیا عروسک های قدیمی توان دلربایی دارند؟ آیا برای کودکان مصرف امروزی دارند؟

عروسک های بومی (دختلوک) و باربی در موزه دکتر نادعلیان در کنار هم
عروسک های بومی (دختلوک) و باربی در موزه دکتر نادعلیان در کنار هم

 

در چهره عروسک های امروزی احساسی واحد دیده می شود. نسل جدید ما جنبه های آرمانی و ارزش های یک فرهنگ غیر بومی را می پسندند و در سایه این رویکرد سنت  های گذشته کمرنگ شده اند.

Hits: 3

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *