English
از دید احمد نادعلیان، در دنیای بحران‌زده‌ی امروز، کوچرو بودن نماد عقب‌ماندگی نیست، بلکه می تواند الگویی برای انسان معاصر باشد و راهی برای نجات آینده است. او می‌گوید که جامعه‌ی امروز باید بیاموزد چگونه خود را با طبیعت سازگار کند و همزیستی داشته باشد. از دید او زیست کوچروهای سنگسری میان هنر، فرهنگ و محیط زیست پیوندی دوباره برقرار می‌سازد. با نظر داشت این باور نادعلیان در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی خود کوچرو های سنگسری را معنی پیدا می کنند.
احمد نادعلیان در سنگسر و قلمرو کوچ سنگسری ها خصوصا ییلاق‌های ی آنها در اطراف روستای پلور و سنگسر، جشنواره‌ها و کارگاه ها و رویدادهای بسیاری برگزار کرده است که ترکیبی از هنر، فرهنگ بومی، و دغدغه‌های زیست محیطی را مطرح می کردند. این فعالیت‌ها را می‌توان در چارچوب «هنر زیست محیطی» (Eco Art) و «هنر جامعه‌محور» تحلیل کرد. هدف او از این اقدامات، ایجاد زیست در حال فراموشی کوچرو ها، پایداری فرهنگی و زیست‌محیطی در جوامع کوچرو سنگسری بوده است. عملکرد او در این زمینه را می‌توان در چند محور توضیح داد:
پیوند میان هنر، طبیعت و کوچ‌نشینی
نادعلیان با شناخت عمیق از فرهنگ کوچروهای سنگسر، جشنواره‌هایی را طراحی کرد که در آن آیین‌ها، رقص‌ها، موسیقی محلی، هنرهای دستی زنان و مردان، فرهنگ غذایی و محصولات کوچرو های سنگسری برای نسل جوان و میهمانان به نمایش گذاشته می‌شدند. این برنامه‌ها در دل طبیعت و در مسیرهای ییلاقی و یا خود ییلاق ها برگزار می‌شد تا ارزش‌های زیستی و فرهنگی کوچ‌نشینی یاد آوری و حفظ شود. بر مبنای ان جشنواره ها حالا ما حالا شاهد رشد نوعی گردشگری تجربی هستیم که راهنمایان گردشگری سعی می کنند افرادی را به ییلاق ها آنها ببرند، با کوچروهای سنگسری همنشینی داشته باشند و حتی شب آنجا بمانند. او با این روش به سنگسری ها و گردشگران یادآوری می کند که سبک زندگی کوچروها خود نوعی الگوی پایداری زیست محیطی را دارا بوده است. چرا که بر پایه‌ی احترام به چرخه‌ی طبیعت، جابه‌جایی فصلی و پرهیز از بهره‌کشی بیش‌ازحد از زمین زندگی می کرده اند.
آموزش و آگاهی‌بخشی زیست‌محیطی
در خلال جشنواره‌ها، نادعلیان کارگاه‌هایی برگزار می‌کردند که در آن به مفاهیمی مانند حفاظت از منابع آب، جلوگیری از آلودگی مراتع، و بازگرداندن تعادل زیستی در مناطق ییلاقی پرداخته می‌شد. او از زبان باستانی و اصیل سنگسری، هنر زنان و آیین برای آموزش استفاده کرد تا پیام‌های زیست‌محیطی در قالب تجربه‌ای زیباشناختی و بومی منتقل شوند، نه به شکل آموزشی خشک یا رسمی.
ترویج گردشگری فرهنگی و مسئولانه
نادعلیان با برگزاری این جشنواره‌ها توانست توجه گردشگران فرهنگی و هنری را به منطقه سنگسر و ییلاق‌های اطراف جلب کند. اما هدف او تنها جذب گردشگر نبود؛ بلکه تأکید می‌کرد که این گردشگری باید پایدار و مسئولانه باشد. یعنی با احترام به طبیعت، فرهنگ محلی و اقتصاد بومی همراه شود. او با مشارکت دادن زنان کوچرو محصولات آنها را به گردشگران معرفی کرد. صنایع دستی نوپیدی طراحی و برای فروش ارائه شدند.
احیای هویت محلی و مقابله با تخریب فرهنگی
به دلیل سختی کارگوچرو ها کارهای ییلاق بیشتر به اتباع سپرده شده است. از دید نادعلیان شاید معرفی زیست کوچروها به عنوان کالای فرهنگی جذاب برای گردشگران بتواند نحوه زیست و فرهنگ آنها را حفظ نماید. فراموشی آیین‌های سنتی، و بی‌توجهی به طبیعت در حال از بین بردن بخشی از فرهنگ سنگسر است. برگزاری جشنواره‌ها در دل ییلاق‌ها با حضور هنرمندان، پژوهشگران و مردم بومی باعث شد هویت فرهنگی کوچروها دوباره احیا و تثبیت شود. او از طریق مستندسازی، عکس، و فیلم نیز این میراث فرهنگی را حفظ و منتشر کرد.
هنر به عنوان میانجی پایداری
در نهایت، رویکرد نادعلیان را می‌توان نمونه‌ای از «هنر برای توسعه پایدار» دانست. او نه تنها هنرمند، بلکه تسهیل‌گر اجتماعی و فرهنگی بود که میان کوچروهای سنگسری، نهادهای فرهنگی و گردشگران پیوند برقرار کرد.
در نتیجه، جشنواره‌ها و پروژه‌های او در سنگسر به الگویی برای پایداری محیطی، فرهنگی و اقتصادی تبدیل شدند.
او آرزو دارد که در دنیای بحران‌زده‌ی امروز، کوچرو بودن نماد عقب‌ماندگی نباشد، بلکه راهی برای نجات آینده است. از این رو محاجرت معکوس او از انگلستان به ایران و زندگی دز طبیعت و کوچ فصلی به جزایر در حاشیه معنی دار است. اگر این باور توسعه پیدا کند از منظر اجتماعی فرهنگی کوچرو زیست به یک رویا تبدیل می شود و افراد تحصیل کرده از آن استقبال می کنند و به این گونه زیست افتخار می کنند.
یکی از افرادی که در این زمینه گام های عملی برداشته اشت خانم دکتر سهیلا غنیان هستند. او یکی از الگو های بسیار عالی است. علی رغم اینکه مدرک دکتر دارد ، هنوز همانند اجدادش به کوچه می رود، محصولات تولید می کند، آنها را مستند می کند و با افتخار آنها را در فضای مجازی منتشر می کند. او می تواند الگو و سفیری برای زنان سنگسری باشد که این میراث فرهنگی ملموس و ناملموس را به نسل نیازمند بعدی انتقال دهد.
Views: 0