رویدادهای هنری همسو با طبیعت و جامعه محلی و یا زیست هنری در کمپ

در بهمن ماه سال 1387 دو جشنواره هنر محیطی در جزیره هرمز برگزار شد. هنرمندان یکی از جشنواره های هنر محیطی میهمانان مرکز هنر پردیس بودند. هنرمندان جشنواره هنر محیطی دیگر را گروه هنر نو هرمز انتخاب کردند. هر دو جشنواره در طبیعت هرمز برگزار شدند. اما هنرمندان مرکز هنر پردیس در شهر ساکن شدند و هنرمندان جشنواره برگزار شده توسط هنرمندان بندر در کمپ ساکن بودند. با برگزاری این دو جشنواره دو نوع رویکرد در جزیره شکل گرفت.  علی رغم اشتراکاتی که این دو گروه داشتند، در رویکرد زیست محیطی و اجتماعی تفاوت هایی داشتند. پس از سال ها هنوز اثرات این دو جریان در جزیره هرمز باقی مانده است.

هر دو گروه پذیرای هنرمندان غیر بومی بودند. هر دو گروه در طبیعت کار می کردند. اما برای من همسو بودن با طبیعت و اهمیت دادن به محیط زیست مهم بود. پس از هر رویداد سعی من این بود که پسماندی باقی نماند. همیشه در رویداد های هنری به ارتباط با جامعه محلی اهمیت می دادم.

رویکردی که هنر نو هرمز برگزار می کرد زیست هنری در کمپ بود.  در دو سال اول تا زمانیکه من مدیریت هنری جشنواره ها را در بندرعباس، هرمز و شیخ اندر آبی مدیریت می کردم به ارتباط با جامعه محلی تاکید داشتم و به محیط زیست اهمیت می دادم. از سال 1387 پس از فاصله گرفتن هنرمندان بندرعباس رویکردی که من به آن علاقه داشتم بیشتر شد.

در سال 1388 نیز رویدادی در کمپ برگزار شد. نتیجه آن این بود که در کنار هنرمندان بندرعباس افراد مهاجر زیادی، با زندگی کمپ نشینی در جزیره هرمز آشنا شدند و هنوز ادامه دارد. در نوشته دیگری چگونگی آن را می نویسم. بعد ها بواسطه وجود کمپ فرش خاکی و با موافقت تعدادی از هنرمندان بندرعباس، احسان رسولف در محل کمپ فرش سرمایه گذاری کرد و جریان هنر نو هرمز در فعالیت های کمپ ذوب شد.

در مقابل هنرمندان زیادی در هرمز ساکن شدند. هر چند خیلی سخت در تعامل با جامعه هرمز زندگی می کنند.  هر دو رویکرد مزایا و معایب خود را دارد. تاریخ اجتماعی هرمز معاصر ریشه در رویداد های هنری دارد.  در یاداشت های بعدی به این روند اشاره خواهم کرد.

هنرمندانی که من برای سالهای 1378 انتخاب کردم اغلب از تهران و گاهی شهرهای دیگر ایران بودند.  بسیاری از آنها دانشجوی من بودند.  در شهرهای مختلف ایران آنها را برای شرکت در جشنواره های هنری دعوت کرده بودم.

به دلیل مشکلاتی که در همراهی با هنرمندان بندر پیش آمده بود از سال 1387 به بعد در انتخاب هنرمندان بیشتر سخت گیری می کردم.

در سال های اول زندگی در جزیره هرمز به دفعات با خاک سرخ، تمام وجودم را سرخ کردم. قصد من از زمان اولین سفرم به جزیره هرمز این بود که ضمن به کار گیری این خاک در آثار هنری ارزش آن را آشکار کنم. همزمان با جشنواره 1387 یک اجرا با مشارکت دخترانی که شاگردم بودند در طبیعت انجام شد.

 

روزی هفت دختر از چهارده دختر در ساحل آواز میخواندند. شادت بگردوم …

وجود سرخ: هنر اجرای احمد نادعلیان با خاک سرخ جزیره هرمز

 

رنگ سرخ تمام وجودم را احاطه کرد

 

 

 

 

هنرمندان شرکت کننده نیز در طبیعت جزیره هرمز کارهای زیادی انجام دادند. نتیجه آن خوب بود.

 

 

 

در جشنواره بهمن ماه 1387 بود که از هنرمندان محیطی درخواست کردم به کنیز سفارش غذا بدهند و از کارهایش خریداری نمایند. جزیره که در آن زمان مقصد گردشگری نبود. با این رویکرد اولین سفره خانه ها و بومگردی ها شکل گرفتند.

تولد گردشگری در جزیره هرمز، اولین سفرخانه ها و بومگردی ها

در سال 1388 فروش آثار در هنرمند سرا تکرار شد. البته این رفتار نمادین بود و گامی بود اقتصاد هنر با گردشگری پیوند بخورد.

در آن زمان هنر محیطی تثبیت شده بود. زمان آن فرا رسیده بود که مباحث نظری بیشتری مطرح شود. در سالن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی جزیره هرمز همایش برگزار کردیم.

در کل از سال 1387 ارتباط من سرحدی (غریبه) با مسئولین بخشداری، شهرداری و اداره فرهنگ و ارشاد بیشتر بود. به دلیل همکاری زمینه حضور بسیاری از هنرمندان فراهم شد که به جزیره هرمز سفر ارزان داشته باشند و کار کنند. بسیاری از هنرمندان آن نسل هنوز یکدیگر را می شناسند و همکاری دارند.

رویکرد دوم را می شود در جشنواره هایی دید که گروه هنر نو هرمز برگزار کرد.  پس از برگزاری رویداد فرش خاکی و تجربه اجرای ناموفق اجرای سیمرغ دوستان هنرمند بندرعباس تصمیم گرفتند که جشنواره هنر محیطی را جداگانه برگزار نمایند. آنها در یک وبلاگ فراخوانی را به این صورت منتشر کرده بودند: 

فراخوان سومین جشنواره هنر هرمز 

امید داریم این جشنواره فرصتی باشد برای خلق آثار نو و شرایط گفت و گو  و تبادل نظر را برای هنرمندان شاخه های مختلف هنری فراهم آورد و همچنین نگاه ها را به طبیعت معطوف کند و احترام گذاشتن به آن را یادآور شود.

مــقـــررات :

از آنجائیکه محل اجرای جشنواره در محیط و طبیعت می باشد و هنرمندان می بایست در طول مدت جشنواره به صورت شبانه روز در همان محیط ساکن باشند:

1.     لوازم اسکان شامل: چادر، کیسه خواب و وسایل شخصی به عهده خود هنرمند می باشد.

2.  فروشگاهی در حد تامین غذا و مایحتاج اولیه در محیط جشنواره دایر می باشد که هنرمندان می توانند از آنجا خرید نمایند.

3. مخارج ایاب و ذهاب به عهده هنرمند می باشد.

………………..مدارک مــورد نــیاز: …………………

1. دو قطعه عکس 4*3

2. یک برگ تصویر شناسنامه یا کارت ملی

3. پرداخت مبلغ 50000 ریال جهت ورود به جشنواره

…………………….ثــبت نـــام: ……………………….

 آخرین مهلت ثبت نام 15 بهمن ماه 1387 می باشد.

…………………….پـــذیرش: ………………………

پذیرش هنرمندان صبح  22 بهمن ماه 1387 در محل برگزاری جشنواره صورت خواهد گرفت.

( دریافت مدارک روز پذیرش خواهد بود )

محل جشنواره: جزیره هرمز/ ساحل محیط زیست

زمـــان جشنـــواره: 22 الی 25 بهـــمن مــاه 1387

وبلاگ های آن زمان شخم زده شده است. محتواها و عنوان رویداد ها عوض شده است و برای آنها پوستر جدید طراحی شده است.

تا آنجا که به یاد دارم هنرمندان بندرعباس آقای سیف اله صمدیان و خانم هدیه تهرانی را برای جشنواره هنر محیطی سال 1387 دعوت کرده بودند. با توجه به دوستی من با آقای صمدیان و درج خبر در خبرگزاری ها آقای صمدیان می دانستند که من در جزیره هستم. تا آنجا که من فهمیدم پس از پیگیر شدن ایشان چند نفر از دوستان بندری با یک ماشین هایس آمدند من را از شهر جزیره هرمز به کمپ بردند.

شب دور همی داشتند. موسیقی بندری اجرا می شد. هنرمندان حاضر در آنجا همدیگر را معرفی کردند. اغلب هنرمندان از بندر عباس بودند. به دلیل نقدی که بر فرش خاکی داشتم، و واکنش هایی که داشتند سرسنگین بودم. باور نداشتم همه چیز تمام شده است. انتظار خاصی هم نداشتم.  شخصا اشتباهاتی داشتم که در یادداشت های قبلی عذر خواهی کردم. از هر کسی در جمع آن شب بود و اگر از رفتار من ناراحت شدند نیز عذر خواهی می کنم.

 

 

شب را در کمپ ماندم.  از هنرمندانی که پذیرای من بودند نیز تشکر می نمایم.  معمولا در آن سال در یکی از اتاق های متروکه ساختمان مرکز تحقیقات محیط زیست زندگی می کردم. برای برگزاری جشنواره و بدرقه هنرمندان محیطی در هرمز مانده بودم.  دوچرخه در کمپ محیط زیست نگهداری می شد.  صبح زود برای رکاب زدن به ساحل ساختمان محیط زیست رفتم.  آقای صمدیان از رکاب زدن دوچرخه من تعدادی عکس تهیه کردند.

 

 

ماسه چاپ احمد نادعلیان با دوچرخه صلح در جزیره هرمز

رویای صلح در خلیج فارس و یا کارهای سیاسی تبلیغاتی در جزیره هرمز

در طول روز از بچه های بندر عکاسی و کمی با خانم هدیه تهرانی صحبت کردم.

 

چون در طبیعت زندگی می کردم پس از رفتن هنرمندان همیشه زباله های رها شده اثر هنری من را می رنجانید. عنوان جشنواره و برگزاری آن در کارنامه گروه هنر نو هرمز هست. اما دقیقا مشخص نیست چه کارهایی انجام شده است؟ کجا طبقه بندی شده است؟ آیا منتشر خواهند شد؟

هنرمندان بندر در مورد ارائه کار با خاک رنگی خیلی پیگیر بودند. بعدها در خانه هدیه تهرانی نمایشگاه داشتند.

 

در آن زمان آقای رضا دبیر نژاد در وبلاگی به عنوان نامه های بی نشان این گزارش را نوشته بودند.

هدیــــــــــه تهــرانی میزبان هنرمندان هرمزگان

خانم هدیه تهرانی که در عالم بازیگری شناخته هستند چند وقتیست که دست به کارهای دیگر شده اند از جمله آنکه خانه شان را تبدیل به چیزی بین نگارخانه کرده اند آثار متنوعی از هنرمندان مختلف تجسمی را به نمایش گذاشته اند در این نمایشگاه آثار تعدادی گروه هنر نو هرمز نیز در معرض دید علاقه مندان قرار داشت استقبال بسیار خوب بود و در کنار تابلوها و حجمها کاری میدانی در حیاط خانه شکل گرفته بود و گروهی از هنرمندان جوان موسیقی همچون فاضل پیش و بهرنگ عباسپورنیز به فضای نمایشگاه حال و هوایی دیگر داده بودند اینجا هم اشعار ابراهیم منصفی حضور داشت.

تا آنجا که من به یاد دارم سفرهای خانم هدیه تهرانی در سال 1388 نیز سفرهایی را به جزیره هرمز داشتند. در نهایت نتیجه آثار در خانه هنرمندان به صورت عکس و ویدئو به نمایش در آمدند. نمایشگاه بسیار جنجالی شد و حاشیه داشت. بیشتر بحث این بود که چرا آقای اسفندیار رحیم مشائی بودجه زیادی را را به یک بازیگر سینما داده است. بیشتر واکنش ها از طرف هنرمندان هنر تجسمی بود و آنها اعتراض داشتند که چرا معاون ریس جمهور از یک بازیگر سینما حمایت مالی کرده است.

با گذشت زمان حال که به گذشته فکر می کنم، انتظار هرمندان بندر عباس از من خیلی بالا بود. یکی از انتقادات آنها به من این بود که پس از دعوت در گزارش هایم به آنها توجه کافی نداشتم.  آرشیو سایت قدیم من باقی است. اما این سئوال مطرح است که در کاتالوگ منتشر شده در خانه هنرمندان که عکس های انتزاعی و ویدئو آرت تولید شده هرمز را نشان می داد جایگاه آنها چگونه تعریف شده است؟ آیا نامی از آنها و یا حتی جزیره هرمز ذکر شده است؟ می توانید نمایشگاه عکس و ویدئوی خانم هدیه تهرانی در خانه هنرمندان را در موتور جستجو ببینید و قضاوت کنید.

ادامه دارد

Views: 5