خانه دکتر نادعلیان در کوچه اصلی و مرکز بافت تاریخی لافت واقع شده است. ؛ جایی که گذر روزمره مردم و قلب فرهنگی بندر لافت است. زمانیکه نادعلیان خانه را خرید لافت یک روستا بود و با چالش های بسیاری روبرو شد.
مدتی بعد از خرید خانه لافت خانوده ای که خانه را به نادعلیان به فروش رسانده بودند به سلخ رفته بودند و درخواست آنها این بود که خانه را پس بدهند. !!! آنها از شیخ نادر که یکی از روحانیون معتمد و با نفوذ لافت هستند خواسته بودند که آنها را همراهی کنند. آنچه که زینت دریایی به نادعلیان گفته بود و بعد ها از دیگران شنید این بود که گویا امام جمعه وقت خوابی دیده بود و طرح آن موجب شده بود که یکی از خواهران محمد احمد شریف از فروشندگاه خانه نیز خواب ببینند. همه این مسائل در حافظه تاریخی مردم لافت ثبت شده است. نادعلیان در تمام سال هایی که در لافت کار می کرد از افراد زیادی روایت ها مختلفی شنید و واکنش های مختلفی دید. بنا به دلال متعددی نادعلیان نمی توانست خانه را پس بدهد. به همین دلیل پاسخ او به درخواست پس دادن خانه منفی بود.
با توجه به مسائلی که پیش آمده بود و باور دینی جامعه لافت که اهل سنت شافعی که نقاشی موجود زنده، بهویژه انسان، را گناه می دانستند، نادعلیان سعی کرد برای ارایه هنرش روش های متفاوتی را در پیش بگیرد. انسان همواره در آثار نقاشی نادعلیان حضوری پررنگ داشت و او کمتر بهطور جدی به منظره یا معماری پرداخته بود. برای آنکه بتواند نگارخانهای قابل پذیرش برای مردم محلی ایجاد کند، به سوی زبانی تازه حرکت کرد؛ زبانی بدون بازنمایی انسان اما همچنان معنادار، نمادین، ارتباطی و اجتماعمحور.
به دلیل اعتقادات دینی مردم اهل سنت شافعی آن روستا نقاشی موجود زنده خصوصا انسان کراهت داشت. اگرچه نقاشی های نادعلیان بسیار ساده و نمادین هستند، با این وجود به دنبال زبان دیگری رفت. برای راه اندازی نگارخانه از معماری، بادگیرها و غروب لافت نقاشی کرد. پیش از این دوران انسان همواره در نقاشی های او حضور داشتند. هیچوقت به صورت جدی نقاش منظره و معماری انجام نداده بود. او سعی کرد که نقاشی هایی بکشد که برای جامعه محلی قابل قبول باسد و پذیرای آن باشند. مردم کنجکاو از روزنه ها فقط نقاشیهای محیط بومی را می دیدند. محیط زندگی بومی ها را به خودشان نشان داد. نقاشی می تواند یک عامل گفتکو با جامعه محلی باشد.
چالش فرهنگی و محدودیتهای بازنمایی انسان، انگیزهای شد تا نادعلیان «دیوار مفهومی» را طراحی کند؛ دیواری که نه مانع، بلکه رسانهای چندوجهی است. حتی با بسته بودن درب خانه، یک پنجره کوچک و هفت روزنه به بازدیدکننده امکان میدهد که هنر پشت دیوار را با دیدن، شنیدن، لمس کردن، بوئیدن و گاهی چشیدن تجربه کند. این اثر تبدیل به گالریای شد که همیشه باز است، شبها با فناوری فوتوسل چراغ ها روشن میشود و صبحها خاموش می شود . بدین ترتیب، دیوار در تاریکی همچون چراغی فرهنگی در بافت تاریخی میدرخشد.
تجربه چندحسی مخاطب هر روزنه در دیوار نقشی دارد و در مجموع تجربهای منحصر به فرد خلق میکند. دیدن مخاطب از روزنهها جهان معماری و منظره لافت را مشاهده میکند. چشمها نقاشیهایی را میبینند که در ابتدا تنها راه مجاز برای نمایش هنری بودند.
شنیدن صدای بازتاب در روزنه بزرگ مخاطب را شگفتزده میکند. همچنین با اسکن کد QR کنار پنجره، صدای توضیحات نادعلیان درباره مفاهیم دیوار شنیده میشود. این صداها، بخشی از اثر هستند و گفتگو را از سطح دیداری به عرصه تجربه آوایی میبرند. لمس در یکی از روزنهها حجمی انتزاعی قرار دارد که شکل آن با لمس کامل میشود. دستها در تاریکی میبینند و ذهن تصویر را میسازد. بوئیدن در پس یکی از روزنهها دود کندر و عود برمیخیزد. این رایحه یادآور آیینهای کهن جنوب، مراسم مذهبی، خانههای قدیمی و حافظه بویایی جمعی است. چشیدن گاه در چاله پشت یکی از روزنهها نقل یا آبنبات قرار میگرفت. کودکان آن را برمیداشتند و میچشیدند. قوه چشایی به شکلی بازیگونه وارد اثر میشد و دیوار را به تجربهای زنده و خاطرهساز تبدیل میکرد. هیچیک از این عناصر با باورهای دینی مردم محلی ناسازگار نبودند و همین نکته، خلق چنین اثر معاصری را ممکن ساخت.
گردشگران و راهنمایان میتوانند همراهان خود را غافلگیر کنند: صحبت کردن در روزنه بزرگ، شنیدن پژواک، دیدن نقاشیهای پنهان، لمس حجم ناشناخته، استشمام عود و کندر، شنیدن صدا از طریق QR و حتی چشیدن آبنبات. این دیوار نهفقط گالری، بلکه بازی، مکاشفه، گفتوگو و درگیرشدن با محیط است. بافت تاریخی و تلاش برای حفاظت در دورهای که این اثر اجرا شد یکی از همسایگان بخشی از بافت تاریخی را تخریب کرده بود. نادعلیان نسبت به این تخریب اعتراض کرد تا منظر فرهنگی لافت حفظ شود. دیوار مفهومی و بازسازی خانه تاریخی او پاسخی عملی برای حفاظت از هویت معماری لافت بود؛ عملی هنری که هم حافظ میراث است و هم مولد فرهنگ. جمعبندی دیوار مفهومی لافت اوج تلفیق سنت و نوآوری است. این اثر از دل محدودیتهای فرهنگی زاده شده اما اکنون یکی از آزادترین تجربههای هنری فضای عمومی لافت است. دیوار با نمادهایش زبان رمزآلود فرهنگهای مختلف را به کار میگیرد، با حواس پنجگانه سخن میگوید، مخاطب را درگیر کشف میکند و همیشه ـ حتی با درِ بسته ـ به روی مردم باز است. این دیوار نهفقط یک سازه، بلکه یک جهان کوچک است؛ جهانی که در آن نور، صدا، بو، لمس، طعم، نماد و معماری در هم تنیده شدهاند و بندر تاریخی لافت را به صحنهای زنده برای هنر معاصر تبدیل کردهاند.
در سمت راست درب ورودی، فرورفتگیای وجود دارد که مخاطب میتواند وارد آن شود. در درون این فضا تصویری بسیار انتزاعی از انسان قرار دارد. شکل و حجم محیط، فرد را در بر میگیرد و تجربهای غوطهور و جسمانی به وجود میآورد. این تصویر انتزاعی، برخلاف نقاشیهای مستقیم از انسان، در محدودههای قابل پذیرش فرهنگ محلی قرار میگیرد و در عین حال حضور انسانی را به شکلی نمادین یادآوری میکند.
در جایجای دیوار و سردر ورودی، نشانهها، اشکال و نمادهای بسیاری وجود دارند؛ نمادهایی که در فرهنگهای مختلف معنا یافتهاند و مخاطب را وارد نظامی از رمزگشایی میکنند.
نظام نمادین دیوار دیوار مفهومی صرفاً فضایی برای تجربه حسی نیست؛ بلکه لایهای عمیق از نمادشناسی در آن حضور دارد. عدد هفت و روزنهها هفت روزنه در دیوار وجود دارد که با روزنه اصلی جمعاً هشت میشوند. عدد هفت در بسیاری از فرهنگها عددی مقدس، کامل و مرتبط با آسمان، سیارات، طبقات جهان و نظم کیهانی است. عدد هشت نیز یادآور گذر از مرحله تکامل هفتگانه و ورود به سطحی بالاتر از آگاهی است. نماد ترکیبی ماهی و مار این ترکیب در آثار نادعلیان حضوری پررنگ دارد و در دیوار نیز دیده میشود.
ماهی نماد زندگی، زایش، تنفس، برکت، باروری و روح انسانی است. مار نماد آفرینش، شفا، جاودانگی، محافظت از گنج، ثروت، چرخه مرگ و تولد و همچنین روایت رانده شدن از بهشت. پیوند ماهی و مار در سنتهای کهن، پیوند آب و زمین، حیات و ابدیت، و چرخه دائمی طبیعت را تداعی میکند. ستارهها در دو سوی سردر دوازده ستاره قرار دارد. دوازده نشانهای جهانی است: دوازده ماه، دوازده برج فلکی، دوازده جهت کیهانی. در میان این مجموعه، پنج ستاره نیز دیده میشود که در فرهنگهای مختلف نماد انسان کامل، پنج حس، پنج عنصر و پنج مرحله روحانی است. ستاره در بالای مساجد اهل سنت نیز حضور دارد و اشارهای به نور هدایت و آسمان دارد. ماه و فرمهای زنانه نقش ماه در این دیوار بههمراه یک فرم فرورفته زنانه، مجموعهای از معانی باروری، چرخه قمر، آناهیتا، زایش و تقدس زنانه را یادآوری میکند. ماه در فرهنگهای باستانی ایران، نماد مادر، آب، رشد و جریان زندگی است و در سنت اسلامی نیز زمانبندی عبادت و تقویم را تعیین میکند. حضور همزمان ماه و فرم زنانه، پیوندی میان اسطوره آسیایی، باورهای بومی و مفاهیم جهانی ایجاد میکند. تمام این نشانهها، همراه با نور شبانه خانه که عصرها با فناوری روشن و صبح خاموش میشود، دیوار را تبدیل به اثری زنده و کیهانی میکنند؛ دیواری که در تاریکی میدرخشد و معنا را به شبهای لافت میبرد. کارکرد اجتماعی و تجربه بازدید دیوار مفهومی در عین پیچیدگی نمادین، تجربهای ساده و دلنشین برای مردم دارد.
خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافتنمای بادگیرهای لافت از پشت بام خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت.
بهترین یادگیرهای لافت در اطراف این خانه دیده می شوند.
خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافتاتل منشادی در ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت
در سمت راست درب وردی فرو رفتگی وجود دارد که در آن یک تصویر بسیار انتزاعی از انسان دیده مز شود. علاقمندان می توانند با داخل آن بروند. شکل محیط بر مخاطب است و او را در بر می گیرد.
ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافتسر در و مشبک ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت
سر در و مشبک ورودی خانه در نوروز 1400 افتتاح شد.
دیدن تصاویر و شنیدن فایل صوتی مفهوم دیوار به روایت اخمد نادعلیان، ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت
اگر روز ها و شبها هر رهگذری از اصلی ترین کوچه بندر تاریخی لافت عبور کند روزنه ای پر نور می بیند. روزنه ای که بینتده را به درون دعوت می کند , اگر از روزنه به داخل نگاه کند، لافت را از نگاه یک نقاش می بیند. نقاشی که آثار هنرمندان جزایر را انتخاب کرده و به سلیقه خودش چیدمان آنها را ارائه می دهد. دنیای درون از بیرون دیده، تجربه می شود و در نهایت فهمیده می شود.
موضوع دیوار تبدیل به یک اثر محیطی و تعاملی شده است. اگر به عنوان راهنما قصد باردید از لافت را داشتید برای غافیلگیر کردن دوستان و همراهان خودتان آنها را به کنار این دیوار ببرید. اکر در روزنه بزرگ صحبت کنید صدا اکو پیدا می کند. اگر کد کیو آر موجود در پنجره را اسکن کنید شما وجه دیگری از این دیوار مفهومی را تجربه خواهید کرد. صدای آن را گوش کنند.
جذابیت این نمایشگاه این است که حتی اگر درب خانه بسته است، بخش نمایش آن به روی عموم و همیشه باز است. چون شبها با فتو سل چراغ ها روشن می شوند. بهترین زمانی پیشنهادی عصر است. پس از تماشای غروب لافت به دیدن این دیوار بروید.
دیدن تصاویر و شنیدن فایل صوتی مفهوم دیوار به روایت اخمد نادعلیان، ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت
با اسکن کردن یک کد کیو آر فایل صوتی شنیده می شود که نادعلیان در ارتباط با مفهوم دیوار صحبت می کند. شنیدن فایل صوتی مفهوم دیوار به روایت اخمد نادعلیان، ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافتدختری از لافت نقاشی های داخل را از پنجره کوچک تماشا می کند، ورودی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت
نقاشی های داخل خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت. از پنجره کوچک بیرون خانه دیده می شود
نقاشی بادگیر داخل خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت. از یک روزنه کوچک بیرون خانه دیده می شود
در یکی از روزنه ها این بادگیر دیده می شود.
از یک روزنه کوچک این امکان وجود دارد که حجم لمس شود و در ذهن دیده شود. ، خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت.
از روزنه ای دیگر بدون اینکه حجمی را ببینید می توانید آن را لمس کنید. با لمس کردن حجم را ذهن دیده می شود.
از یک روزنه کوچک این امکان وجود دارد که حجم لمس شود و در ذهن دیده شود. ، خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت.
در یکی از روزنه ها این امکان وجود دارد که با دست حجمی را لمس کند.
از یک روزنه کوچک این امکان وجود دارد که با حس بویایی رایحه ها را درک کرد، خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت.
در روزنه ای دیگر بواسطه بوییدن مفاهیم منتقل می شوند.
از یک روزنه کوچک این امکان وجود دارد که با حس بویایی رایحه ها را درک کرد، خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت.
برای دیدن تصاویر و اطلاعات بیشتر در مورد سابقه خانه لینک زیر را ببینید
در داخل خانه یک نگارخانه کوچک راه اندازی شده است. در این نگارخانه آثار هنری و صنایع دستی زنان روستاهای جزیره قشم به فروش می رسد.
اگر درب خانه بسته بود زنگ بزنید و با شماره های همراهی که کنار درب ورودی نوشته شده است تماس بگیرید. با هماهنگی می توانید بازدید داشته باشید و آثار را خریداری کنید.
فعالیت هنری نادعلیان در جزیره قشم و لافت زیر نظر موسسه فرهنگی و هنری دخت پردیس قشم و مرکز هنر پردیس انجام می شود. مجوز آنها از طرف اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و مرکز هنرهای تجسمی صادر شده است.
برای شکل گیری این خانه علاوه بر همسرم اتل منشادی، خانم ها شهرزاد داوور، مریم احمدی راد، فاطمه بلوردی، ریحانه کاردانی، میلا کریم زادگان، الهه طاهری، خواهران عبیری (بتول، نرجس، فاطمه)، آقایان مسلم سعید و سعید بینظیر به صورت داوطلبانه و صمیمانه مشارکت داشتند.
Views: 341
یک نطر در “دیوار مفهومی خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت”
English
اشتراک ها: خانه دکتر نادعلیان در بندر تاریخی لافت - Dr. Nadalian